Zachęcamy do odpowiedniego komponowania codziennych posiłków.
Właściwy sposób żywienia i konstrukcja całodziennej racji pokarmowej przynoszą wymierne korzyści zdrowotne i istotnie podwyższają jakość życia.
Podstawowe zalecenia obejmujące:
- zwiększoną podaż owoców, warzyw oraz zbożowych produktów zawierających włókno pokarmowe,
- a także zmniejszenie spożycia żywności obfitującej w kwasy tłuszczowe o konfiguracji trans
obowiązują nie tylko ludzi zdrowych, ale także osoby ze współistniejącym stanem chorobowym, w tym z chorobą Huntingtona.
Odpowiednie postępowanie żywieniowe jest szczególnie istotne u osób z chorobą Huntingtona, dlatego zachęcamy do zwracania większej uwagi na codziennie spożywane posiłki. Ich przygotowywanie nie musi być żmudną i powtarzalną koniecznością, może okazać się przyjemnym doświadczeniem w odkrywaniu tajników dietetyki.
Dieta profilaktyczna
- Posiłki powinny być spożywane regularnie, przerwy między posiłkami powinny wynosić około 2-3 godziny.
- Kolacji nie należy spożywać zbyt późno. By mieć spokojny sen, przynajmniej na dwie, trzy godziny przed pójściem spać nie powinno się obciążać żołądka.
- Zalecane są oleje roślinne, które obniżają poziom miażdżycorodnego cholesterolu frakcji LDL. Zalecane tłuszcze: oliwa z oliwek, olej rzepakowy bezerukowy, olej lniany, olej z pestek winogron, z zarodków pszennych
- W jadłospisie ograniczamy żółtko jaj (maksymalnie 2-3 sztuki na tydzień). Wykluczamy podroby
- Uwzględniamy produkty zbożowe o niskim indeksie glikemicznym: pieczywo typu graham, płatki owsiane, ryż brązowy, pełnoziarniste makarony, kasza jaglana, gryczana. Produkty te dodatkowo są źródłem włókna pokarmowego - istotne w profilaktyce zaparć
- Ograniczeniu podlega fruktoza i sacharoza. Cukry te zwiększają stężenie trójglicerydów w surowicy krwi. Cukry proste znajdują się w miodach, sokach owocowych kartonikowych, napojach gazowanych i niegazowanych, słodyczach
- Ograniczyć należy sól kuchenną do 5 g na dobę (1 płaska łyżeczka). Zamiennie stosujemy przyprawy: kminek, majeranek, ruta, seler, oregano, bazylia, cynamon
- Zalecane jest spożycie: owoców jagodowych (borówki), cytrusowych (grejpfrut), owocu granatu, pomidorów, brokułów, brukselki, czarnych porzeczek, marchwi, dyni, cukinii, melona, sałaty, szpinaku, jarmużu, cebuli, czosnku, buraków, nasion roślin strączkowych, jabłek, moreli, pigwy, karczochów, czerwonych winogron, czarnej i zielonej herbaty, kukurydzy, orzechów włoskich, migdałów, ziaren słonecznika, sezamu, kiełków lucerny, kiełków brokuła
Uwagi technologiczne
- Najwłaściwszą techniką przygotowywania posiłków jest gotowanie w wodzie, na parze, pod ciśnieniem, w specjalnych naczyniach do gotowania bez wody
- Duże zastosowanie ma zmodyfikowane duszenie potraw, polegające na beztłuszczowym obsmażaniu produktów na patelniach teflonowych. Obsmażane produkty należy podlewać niewielką ilością wody i dusić potrawę do miękkości pod przykryciem
- Dozwolone jest pieczenie w folii przezroczystej, w pergaminie lub na rożnie
- Mięso, ryby, warzywa można także piec w naczyniach ceramicznych albo przygotowywać w kombiwarach
- Zastosowanie znajdują również mikrofale
- Niewskazane są potrawy smażone na tłuszczu zwierzęcym, tłuszczu utwardzonym, duszone z dodatkiem tłuszczu, przyrządzane w tradycyjny sposób
- Nie zaleca się stosowania zasmażek do podprawiania potraw. Zupy, sosy należy zagęszczać zawiesiną z mąki i mleka. Warzywa najkorzystniej jest podawać w postaci surówek, z dodatkiem oleju. Zaleca się je także w postaci soków lub gotowane z wody
Żywienie w chorobie Huntingtona
Opracowanie: mgr Angelika Kargulewicz, dietetyk
Źródła:
- Ciborowska H.: Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa, 2007
- Wieczorek-Chełmińska Z.: Nowoczesna dietetyczna książka kucharska. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa, 2004
- Carper J.: Żywność twój cudowny lek. Wyd. Vesper, Poznań, 2008